ضرورت استفاده از ضد آفتاب در تابستان و زمستان

نور خورشید علاوه بر تاثیراتش روی محیط اطراف، بر بدن نیز موثر است. بدون نور خورشید، زندگی بر روی کره زمین امکان پذیر نخواهد بود. در عین حال، نور بیش از حد آفتاب برای ما مضر هم است. باید اطلاعات کافی از تاثیر آفتاب روی پوست داشته باشید تا بتوانید از پوست خود محافظت کنید. چند پرتو آفتاب، هم می تواند یک رفاه همه جانبه در بدن ایجاد کند و هم باعث سوختگی و تورم و قرمزی شود، همه این موارد بستگی به نوع پوست، فصل، بیماری های پوستی و … دارد.

چند تاثیر آفتاب روی پوست را بخوانیم

نحوه تاثیر اشعه ماوراء بنفش بر بدن: مهمترین منبع تابش طبیعی، UV خورشید است که باعث نفس کشیدن بدن می شود. پرتوهای اشعه ماورا بنفش با تولید گرما باعث افزایش ترشح اندورفین (هورمون های شادی)، تحریک فعالیت غدد و متابولیسم بدن و آرامش دهنده است و با تقویت شادی، روحیه را بالا می برد. هنگامی که اشعه ماوراء بنفش با انرژی بالا به پوست برخورد می کند، بدن با برنزه شدن از خود محافظت می کند. در سولاریوم، برنز شدن پوست به دلیل استفاده از اشعه ماوراء بنفش مصنوعی است.

اشعه های ماورای بنفش سه نوع هست:

اشعه UV-A: به دلیل اینکه این اشعه ها به طرز عجیبی به عمق پوست نفوذ می کنند، مراحل برنزه شدن به سرعت طی می شود اما این برنزگی آنقدرها دوام نمی آورد. از طرف دیگر این نفوذ عمیق منجر به آسیب های پوستی می شود که بلافاصله قابل تشخیص نیست. همچنین از دلایل پیری زودرس نیز است.

اشعه UV-B: شدت پرتوهای خودشید در طول روز افزایش می یابد و در بعد از ظهر دوباره کاهش می یابد. اگرچه اشعه ها به عمق اشعه UV-A به پوست نفوذ نمی کنند، اما عواقب بسیار بدتری دارند. به طور حاد، ایجاد آفتاب سوختگی توسط اشعه UV-B ترویج می شود. در دراز مدت، حافظه سلول نقش مهمی ایفا می کند. سلول ها هر آسیبی را که از نور خورشید دریافت کرده اند به خاطر می آورند. اگر آسیب بیش از حد رخ دهد، سلول می تواند جهش پیدا کند و تبدیل به سرطان پوست شود. از نکات مثبت این اشعه می توان به برنزه ماندن طولانی مدت اشاره کرد.

اشعه UV-C: این تشعشعات بسیار تهاجمی هستند و به ندرت رخ می دهند چون لایه اوزون جلوی اشعه های خطرناک UV-C را می گیرد. یکی از مشکلات زیست محیطی امروزه، نازک شدن لایه اوزون است که دیگر نمی تواند زمین را از اشعه های مضر وارد شده، مثل اشعه UV-C  محافظت کند.

کرم ضدآفتاب ایزدین Fusion water SPF50

خطرات سلامتی ناشی از اشعه ماوراء بنفش

اشعه ماوراء بنفش مصنوعی و طبیعی، بیش از حد باعث آسیب حاد یا مزمن پوستی می شود که همیشه بلافاصله آشکار نمی شود. پوست (به عنوان مثال آفتاب سوختگی، سرطان پوست) یا چشم ها (مانند قرنیه و ورم آن، آب مروارید) عمدتاً تحت تأثیر قرار می گیرند. اما سیستم ایمنی بدن نیز با مصرف بیش از حد فشار وارد می کند. هر چه بدن در طول سال ها در معرض اشعه ماوراء بنفش طبیعی و مصنوعی قرار گرفته باشد، خطر آسیب های مزمن مانند سرطان بدخیم پوست یا آسیب به چشم ها بیشتر می شود. علاوه بر این، اشعه ماوراء بنفش و به ویژه اشعه UV-A به عنوان آسیب طولانی مدت به پیری زودرس پوست منجر می شود.

افزایش ویتامین D در بدن: احتمالاً مهم ترین و مثبت ترین اثر بیولوژیکی اشعه ماوراء بنفش، تشکیل ویتامین D است. ویتامین D تحت تأثیر نور خورشید در پوست تولید می شود. ویتامین D (کلسیفرول و مشتقات آن) یک ویتامین محلول در چربی است و اثرات هورمونی دارد. برای ساختار استخوان، ماهیچه ها و سیستم ایمنی مهم است و برای انتقال کلسیم از غذا از طریق دیواره روده به خون استفاده می شود. کلسیم استخوان ها را تقویت می کند و همچنین برای عملکرد صحیح ماهیچه ها و اعصاب ضروری است.

با کمک اشعه ماوراء بنفش، پروویتامین ها در اپیدرم ایجاد می شوند. آنها سپس به کبد و سپس به کلیه ها منتقل می شوند و در آنجا به ویتامین D واقعی تبدیل می شوند. نام ویتامین D گمراه کننده است، زیرا ویتامین D تنها زمانی می تواند توسط بدن تولید شود که اشعه UV-B توسط لایه اوزون جذب نشود. این حالت زمانی است که خورشید در زاویه کمتر از 45 درجه نسبت به افق باشد، یعنی در صبح و عصر. ویتامین D تا زمانی تولید می‌شود که سایه کوتاه‌تر از طول بدن شما باشد.

اشعه‌های خورشید که هر روز به مقدار کم از آن لذت می‌بریم، حتی از سرطان محافظت می‌کنند. برخی از مطالعات علمی شواهدی را برای اثر محافظتی در برابر سرطان سینه، سرطان روده بزرگ، سرطان پروستات و همچنین در برابر تومورهای تخمدان و غدد لنفاوی نشان داده است. این اثر محافظتی خورشید نیز توسط ویتامین D می باشد. آزمایش‌های آزمایشگاهی نشان داده‌اند که از رشد سلول‌های تومور جلوگیری می‌کند. ویتامین D که با کمک اشعه UV-B تشکیل می‌شود، یک ماده محافظ در برابر دیابت، پوکی استخوان و سندرم متابولیک نیز محسوب می‌شود.

با این حال، دانشمندان برای ساعت ها غوطه ور شدن در زیر آفتاب سوزان حکم تبرئه نمی دهند. برای تولید ویتامین D کافی، 10 دقیقه آفتاب در روز کاملاً کافی است. برای درمان پسوریازیس (psoriasis) و نورودرماتیت (Neurodermatitis) و کاهش برخی اختلالات خلقی نیز از اشعه مولد ویتامین D استفاده می شود. نور درمانی برای افسردگی و اختلال در چرخه خواب و بیداری استفاده می شود.

کمبود ویتامین D می تواند در پاییز و زمستان در عرض های جغرافیایی ما شایع شود. افراد مسن، افراد با پوست تیره تر، نوزادان و کودکان از این کمبود رنج می برند. سولاریوم در اینجا کمکی نمی کند، زیرا اشعه UV-A هیچ ویتامین D تولید نمی کند. موثرترین روش، یک پیاده روی روزانه و کوتاه مدت در هوای تازه است تا کمی نور روز روی پوست بماند، یک ربع ساعت برای جذب ویتامین کافی است. سپس تولید ویتامین D متوقف می شود. حتی اشعه های UV منتشر شده از کف و دیوارها نیز مقادیر کافی ویتامین D را تضمین می کند.

اگر ویتامین D کافی در تابستان تولید شود، ذخیره ویتامین D در پوست ایجاد می شود که بدن می تواند در فصل بدون آفتاب از اکتبر تا مارس به آن دسترسی داشته باشد. مقادیر کمتر ویتامین D از غذا، عمدتاً از مصرف ماهی های چرب مانند شاه ماهی، ماهی آزاد و ماهی خال مخالی و همچنین از جگر، گوشت گوساله و زرده تخم مرغ – و البته، اگر دوست دارید، از روغن کبد ماهی به دست می آید.

کرم ضد آفتاب ECLADO با SPF50

تاثیر نور آفتاب بر بیماری های پوستی: بیماری های پوستی وجود دارد که نور خورشید برای آنها واقعا مفید است. بیماری هایی مثل  پسوریازیس (psoriasis)، اگزمای آتوپیک (Atopic dermatitis ) و ویتیلیگو (بیماری لکه سفید) که از بیماری های شناخته شده می باشند. درمان های هدفمند با اشعه UV-A و UV-B می تواند علائم بیماری را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

آسیب های ناشی از خورشید: آسیب ناشی از نور خورشید هم پیامدهای کوتاه مدت و هم درازمدت دارد. از آسیب قابل تشخیص خورشید در مرحله اول، آفتاب سوختگی است. درابتدا این سوختگی به صورت پوست قرمز و ملتهب ظاهر می شود که گرمتر از حد معمول احساس می شود. در موارد شدیدتر تاول ایجاد شده و حالت تهوع و سرگیجه رخ می دهد. به طور خلاصه، آفتاب سوختگی می تواند بسیار جدی باشد.

اثرات طولانی مدت قرار گرفتن در معرض آفتاب محافظت نشده شامل پوست خشک و کدر و ناهمواری چهره است. نور خورشید می تواند پوست را خشک کرده و اسیدهای چرب ضروری را از آن جدا کند و احساس خشکی، پوسته پوسته شدن و زبری به آن بدهد. آسیب های ناشی از نور خورشید همچنین روند بازسازی سلول های پوست را کند می کند و به سلول های مرده و پیر پوست اجازه می دهد تا سلول های پوستی کهنه و مرده ایجاد شوند و منجر به کدر شدن پوست و مسدود شدن منافذ پوست می شود.

یکی از قابل توجه ترین و ماندگارترین نشانه های آسیب ناشی از نور خورشید تغییر رنگ (یا لکه های تیره یا پرپیگمانتاسیون پراکنده و تکه ای) است. لکه های رنگدانه ای ظاهر می شوند زیرا نور UV باعث تولید بیش از حد ملانین در پوست می شود. بدون کرم ضد آفتاب با طیف وسیع، پوست ملانین بیش از حد تولید می کند تا از آسیب های خورشید محافظت کند. در بسیاری از افراد، ملانین اضافی به طور ناهموار تولید می شود و در مناطق کوچکتر متمرکز می شود و در نتیجه لکه های رنگدانه ای سرسخت ایجاد می شود. لکه های تیره ایجاد شده به مواد موثر و متعادل کننده نیاز دارند تا رنگدانه هایپرپیگمانتاسیون را محو کنند و به پوست کمک کنند تا رنگ طبیعی خود را بازگرداند.

آسیب خورشید همچنین می تواند کلاژن و الاستین پوست را از بین ببرد. کلاژن پروتئینی است که پوست را سفت نگه می دارد و الاستین فیبر حمایت کننده ای است که حالت ارتجاعی پوست را حفظ می کند. تجزیه کلاژن و الاستین در لایه های عمیق تر پوست می تواند منجر به علائم پیری زودرس مانند چین و چروک و خطوط ریز شود زیرا پوست خاصیت ارتجاعی و استحکام خود را از دست می دهد. بدتر از آن، قرار گرفتن در معرض آفتاب محافظت نشده سطح اسید هیالورونیک پوست را کاهش می دهد و در نتیجه پوست نازک تر و آسیب پذیرتر می شود.

لزوم استفاده از ضد آفتاب در فصول آفتابی

از استفاده ضد آفتاب در فصل گرم سال غافل نشوید. نه تنها در تعطیلات، بلکه در زندگی روزمره، به عنوان مثال در طول اوقات فراغت، باغبانی، دوچرخه سواری، در زمین بازی یا در کافه موجود در خیابان باید از خود در برابر نور خورشید محافظت کنید. در این فصل به دلیل درصد بالای اشعه خورشید، احتمال ابتلا به سرطان پوست و یا آفتاب سوختگی وجود دارد.

با استفاده از ضد آفتاب مناسب پوست می توان از این بیماری ها جلوگیری کرد. روی هر ضدآفتاب یک نماد کوچک با شیشه باز وجود دارد که نشان‌دهنده ماندگاری آن پس از اولین باز شدن است که به طور متوسط دوازده ماه می باشد، پس اگر خواستار بهترین محافظت از نور خورشید در تابستان هستید، از شر محصولات تاریخ مصرف گذشته خلاص شوید تا به پوستتان آسیبی نرسد.

ضد آفتاب مورد استفاده در تابستان باید در برابر اشعه مضر UV که در این فصل رو به افزایش است، درصد محافظت بالایی داشته باشد همچنین هر دو ساعت یکبار ضد آفتاب خود را باید تجدید کنید تا از کیفیت محافظت آن کم نشود. قانون کلی استفاده از ضد افتاب در تعطیلات تابستانی  یک بطری ضد آفتاب (200 میلی لیتر) در هفته برای هر فرد (بزرگسال) براورد شده است.

لزوم استفاده از ضد آفتاب در فصول سرد

آفتاب زمستانی را نیز نباید دست کم گرفت، حتی اگر هوا سرد است، به هیچ وجه نباید از محافظت از خورشید غافل شد. از آنجایی که اشعه های خورشید در ارتفاعات بیشتر شدیدتر است و برف نور UV زیادی را منعکس می کند، علاقه مندان به ورزش های زمستانی باید توجه ویژه ای به فیلتر UV بالا ضد آفتاب داشته باشند. محافظت از پوست با فاکتور حفاظتی بالای خورشید (SPF 30) برای جلوگیری از پیری زودرس پوست و محافظت در برابر لکه های رنگدانه و سرطان پوست بسیار مهم است.

جمع بندی:

اشعه ماوراء بنفش بخشی از طیف نوری است که از خورشید به زمین می رسد. طول موج‌های کوتاه‌تری نسبت به نور مرئی دارد که به عنوان پرتوهای UVA و UVB، UVC تعریف می‌شود. هر سه نوع پرتو به روش های مختلف به پوست آسیب می رسانند. اشعه ماوراء بنفش B (موج کوتاه) باعث سوختگی و قرمزی پوست می شود، در حالی که اشعه ماوراء بنفش A (موج بلند) می تواند به عمق پوست نفوذ کند و باعث آسیب DNA شود.

پیشگیری بهتر از درمان است: به همین دلیل باید هر روز از پوست خود در برابر اشعه های مضر خورشید محافظت کنید. هیچ وقت برای شروع استفاده از کرم ضد آفتاب خیلی زود یا خیلی دیر نیست. با افزایش سن پوست، ترمیم اثرات آسیب خورشید به طور فزاینده ای دشوار می شود. بنابراین هر چه زودتر از آنها محافظت کنید، بهتر است. در روزهایی که زمان زیادی را زیر نور آفتاب نمی گذرانید، کرم ضد آفتاب شما نیاز به تجدید ندارد اما اگر برای مدت طولانی در خارج از منزل هستید یا زیاد عرق می کنید، برای اطمینان از محافظت کامل، باید کرم ضد آفتاب خود را مرتباً تجدید کنید. همچنین به خاطر داشته باشید که برخی از داروها می توانند پوست شما را نسبت به آفتاب حساس تر کنند.

اداره فدرال حفاظت در برابر تشعشع (BfS) فاکتور محافظت در برابر نور خورشید (SPF) بالا حداقل 30 برای کودکان و حداقل 20 برای بزرگسالان را توصیه می کند. اقامت در ارتفاعات، روی برف، کنار آب و در مناطق آفتابی مستلزم ضد آفتاب با فاکتور حفاظتی بسیار بالا (50+) است.

هنگام انتخاب ضدآفتاب، مهم است در نظر داشته باشید که آیا به ترکیبات موجود در ضدآفتاب حساس هستید یا خیر.